Blogs

7 belangrijke principes van islamitisch bankieren die je moet kennen

Geschreven door Insfir | 21-jul-2025 8:34:18

Ben je geïnteresseerd in islamitisch bankieren en de kernprincipes ervan?

Islamitisch bankieren volgt een kenmerkende methode die in overeenstemming is met morele en religieuze overtuigingen. Het benadrukt ook het belang van eerlijkheid, transparantie en sociale verantwoordelijkheid.

Inzicht in de basisprincipes van islamitisch bankieren kan zeer voordelig zijn als u op zoek bent naar financiële opties of geïnteresseerd bent in het leren over verschillende banksystemen. Deze principes sluiten aan bij de religieuze leer en tonen een toewijding aan eerlijkheid en morele financiële transacties.

In deze blogpost bespreken we 7 essentiële principes van islamitisch bankieren. Elk van deze principes biedt een andere kijk op het juiste beheer van geld. We behandelen:

  1. Verbod op het in rekening brengen van rente (Riba)

  2. Risicodeling: een partnerschapsbenadering

  3. Verbod op speculatie (Gharar)

  4. Gokken (Maisir) is niet toegestaan

  5. Investeer alleen in Shariah-compliant industrieën/activiteiten

  6. Sociale verantwoordelijkheid en liefdadigheid (Zakat)

  7. Financiering gedekt door activa

Verder zul je aan het eind van deze blogpost ook leren waarom kiezen voor een islamitische bank een verstandige keuze is, vooral voor particulieren die op zoek zijn naar een ethischer en transparanter financieel alternatief.

Lees daarom verder.

Verbod op het in rekening brengen van rente (Riba)

Het verbieden van rente, ook wel Riba genoemd, is een fundamenteel principe van islamitisch bankieren. Dit verbod is stevig verankerd in de islamitische doctrines en is cruciaal voor het handhaven van gelijkheid en rechtvaardigheid in economische transacties. Maar wat is Riba en waarom is het verboden?

Riba is de term die wordt gebruikt voor elk extra bedrag of rente die wordt toegepast op leningen, wat leidt tot winst zonder bijbehorend risico of inspanning. In traditionele banksystemen moeten leners meestal een hoger bedrag terugbetalen dan de oorspronkelijke lening, ongeacht hun financiële situatie. Dit leidt ertoe dat kredietverstrekkers een onrechtvaardig voordeel hebben, omdat ze winst maken zonder de risico's van leningen te dragen.

De Koran stelt duidelijk in Surah Baqarah dat Riba verboden is en verklaart: "Allah heeft handel toegestaan en Riba verboden" (Koran 2:275).

Deze richtlijn benadrukt het idee dat rijkdom moet voortkomen uit legitieme economische activiteiten en het delen van risico's in plaats van te profiteren van andermans zwakheden. Riba wordt in wezen gezien als oneerlijk omdat het de accumulatie van rijkdom mogelijk maakt zonder iets toe te voegen aan de echte economische waarde.

Islamitisch financieren moedigt qard al-Hassan aan, of "goede leningen", zonder rente, met winsten die alleen gegenereerd worden uit legitieme handel en investeringen. Deze methode is in overeenstemming met de focus van de Sharia op eerlijkheid en gelijkheid. Islamitische banken zorgen voor ethische financiële transacties en positieve bijdragen aan individuen en de gemeenschap door Riba te vermijden.

Daarom is het verbod op Riba meer dan alleen een beperking; het is een basisprincipe dat een eerlijk en stabiel financieel systeem stimuleert in Riba-vrij bankieren.

Risicodeling: een partnerschapsbenadering

Het delen van risico's is een belangrijk principe in islamitisch bankieren, waardoor het zich onderscheidt van traditionele banksystemen. In Islamitisch bankieren worden de risico's en beloningen van een zakelijke onderneming gedeeld door zowel de investeerder als de ondernemer. Dit resulteert in een gelijkmatiger financieel klimaat omdat het partijen motiveert om samen te werken en verstandig te kiezen. Bovendien zorgt het voor gelijkheid en eerlijkheid in financiële transacties, wat aansluit bij de ethische grondslag van islamitisch financieren.

In tegenstelling tot traditionele systemen, waarbij de uitlener geen risico loopt en een vaste rente vraagt (Riba), treden islamitische banken op als partners en delen zowel winst als verlies. Dit schrikt risicovolle investeringen af en moedigt ethische bedrijfspraktijken aan die positieve sociale en economische effecten hebben op mensen en de hele samenleving.

Bovendien moedigt Islamitisch financieren moslims aan om zich als partners te engageren in plaats van als schuldeisers. Het garandeert dat alle partijen toegewijd zijn aan de uitkomst van het project, of die nu positief of negatief is. Zowel het Mudarabah als het Musharakah aandelenfinancieringsmodel omvat het delen van winsten en verliezen op basis van het bedrag van de investering van elke partij.

Mudarabah

In een Mudarabah-overeenkomst brengt de ene partij geld in terwijl de andere partij toezicht houdt op de onderneming. Winsten worden verdeeld op basis van een vooraf bepaalde verhouding en alleen de kapitaalverstrekker is verantwoordelijk voor eventuele verliezen.

Musharakah

In een Musharakah partnerschap investeren alle partners kapitaal en verdelen winst en verlies op basis van hun investeringsbedragen.

Risicodeling helpt de financiële stabiliteit in stand te houden door onverantwoord lenen en het nemen van buitensporige risico's te ontmoedigen, wat een robuustere economische omgeving bevordert. Dit principe toont de ethische toewijding van islamitisch bankieren om eerlijke en verantwoordelijke financiële transacties aan te moedigen, waardoor een sterke basis wordt gelegd voor duurzame economische ontwikkeling.

Verbod op speculatie (Gharar)

In islamitisch bankieren benadrukt het vermijden van speculatie, bekend als Gharar, het belang van duidelijkheid en zekerheid in financiële transacties. Gharar staat voor onnodige onzekerheid of vaagheid, wat volgens de Shariah-wetgeving niet is toegestaan. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat transacties transparant en gemakkelijk te begrijpen zijn om eerlijkheid en gelijkheid voor alle betrokkenen te garanderen.

Om een deal in overeenstemming te brengen met de islamitische principes en leer, moeten alle partijen die bij de deal betrokken zijn een volledig begrip hebben van de voorwaarden van de overeenkomst. De overeenkomst bevat informatie over de verhandelde producten of diensten, de prijs en de verwachte levertijd. Een verkoopovereenkomst moet bijvoorbeeld details bevatten over de beschrijving van het goed, de kosten en het leveringsschema, terwijl leasecontracten de leaseperiode en het huurtarief moeten specificeren.

Elke vorm van dubbelzinnigheid, zoals onduidelijke betalingsvoorwaarden of riskante investeringsaanbevelingen, druist in tegen deze principes. Transacties die onzekerheid met zich meebrengen, zoals het kopen van een huis met een onbekende toekomstige prijs of het doen van speculatieve investeringen, zijn niet toegestaan.

Dit verbod voorkomt onrechtvaardige voordelen en bevordert transacties die gebaseerd zijn op wederzijdse overeenstemming en duidelijke voorwaarden, in overeenstemming met de principes van eerlijkheid en openheid in islamitisch financieren.

Gokken (Maisir) is niet toegestaan

Gokken, ook bekend als Maisir, is niet toegestaan in de Islam. Dit verbod komt voort uit de overtuiging dat het verwerven van rijkdom door middel van toeval of speculatie onethisch en onrechtvaardig is. Gokken gaat in tegen eerlijkheid en billijkheid door rijkdom te creëren zonder productief werk, wat kan leiden tot schade en uitbuiting.

De Shariah-wetgeving verbiedt alle financiële transacties die onzekerheid of speculatie inhouden, omdat ze als een vorm van gokken worden beschouwd. Dit verbod geldt ook voor traditionele verzekeringsproducten, omdat deze gezien worden als verwant aan gokken vanwege hun speculatieve kenmerken.

Islamitisch financieren daarentegen werkt op basis van principes van wederzijdse verantwoordelijkheid en gedeeld risico door mechanismen zoals Takaful. Bij Takaful worden middelen onder deelnemers samengevoegd om wederzijdse steun te bieden, in tegenstelling tot de willekeurige en onvoorspelbare uitkomsten van gokken. Door speculatieve praktijken te vermijden, zorgt islamitisch financieren ervoor dat rijkdom wordt verdiend en verdeeld op een manier die overeenkomt met de islamitische ethiek.

Investeer alleen in Shariah-compliant industrieën/activiteiten

Ervoor zorgen dat investeringen in islamitisch bankieren de Shariah-principes volgen is van vitaal belang, aangezien deze deelname aan sectoren die als schadelijk of onethisch worden beschouwd verbieden. Dit principe benadrukt het belang van het afstemmen van investeringen op islamitische ethische normen en maatschappelijke waarden.

De verboden industrieën bestaan uit alcohol, varkensvlees, gokken en andere industrieën die tegen de islamitische overtuigingen ingaan. Deelnemen aan of instemmen met dergelijke acties wordt beschouwd als haram (verboden), wat een bredere toewijding toont aan sociale verantwoordelijkheid en ethisch gedrag in financiële transacties. Daarnaast wordt moslims geadviseerd om beleggingsfondsen of financiële producten die deze industrieën ondersteunen te vermijden.

Islamitisch financieren vereist dat investeringen alleen bedrijven en activiteiten ondersteunen die deze principes volgen. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om te investeren in bedrijven die alcohol of varkensvlees maken of verkopen of die betrokken zijn bij onethisch gedrag. Deze regel geldt ook voor financiële instellingen, die dit soort bedrijven niet mogen financieren.

Naleving van de Sharia kan echter genuanceerd zijn. Hoewel het volledig vermijden van niet-conforme bedrijven onpraktisch kan zijn op de wereldmarkt, geven shariahgeleerden richtlijnen voor toelaatbare investeringen. Investeringen in bedrijven waarvan de hoofdactiviteiten halal (toegestaan) zijn, maar die een klein percentage aan inkomsten uit verboden bronnen hebben, zijn toegestaan, op voorwaarde dat de verboden inkomsten minimaal zijn en het bedrijf een laag niveau van rentedragende schulden aanhoudt.

Deze zorgvuldige aanpak zorgt ervoor dat investeringen een positieve bijdrage leveren aan de maatschappij en in overeenstemming zijn met islamitische ethische normen, door bedrijven te steunen die het sociale welzijn bevorderen en islamitische waarden respecteren.

Sociale verantwoordelijkheid in islamitisch bankieren

Islamitisch bankieren is sterk gericht op sociale verantwoordelijkheid als een van de fundamentele principes. Islamitische banken geven prioriteit aan maatschappelijk welzijn naast het maken van winst, in tegenstelling tot traditionele banken. Sociale verantwoordelijkheid in islamitisch bankieren vereist actieve deelname aan gemeenschapsontwikkeling, hulp aan mensen in nood en eerlijke financiële methoden die economische rechtvaardigheid bevorderen.

Islamitische banken volgen de principes van eerlijkheid en rechtvaardigheid om een ethische verdeling van welvaart te garanderen. Deze banken stemmen hun activiteiten af op de islamitische waarden door investeringen in maatschappelijk verantwoorde bedrijven te stimuleren en zich verre te houden van sectoren die de samenleving schade toebrengen. Ze zijn toegewijd aan transparantie en zorgen ervoor dat hun klanten precies weten waar en hoe hun geld wordt gebruikt.

Simpel gezegd geven islamitische banken blijk van een allesomvattende benadering van bankieren die verder gaat dan alleen het maken van winst. Islamitische banken garanderen dat hun diensten een positieve impact hebben op de samenleving door morele en ethische factoren in hun activiteiten op te nemen. Deze toewijding aan sociale verantwoordelijkheid komt zowel individuen ten goede als draagt bij aan een eerlijkere economie, wat het algemene doel van islamitisch bankieren versterkt.

Financiering op basis van activa

In islamitisch bankieren wordt geld gezien als een handelsmiddel en niet als een product dat zelfstandig winst kan opleveren. Deze regel, die asset-backed financiering wordt genoemd, garandeert dat alle transacties gekoppeld zijn aan daadwerkelijke economische activiteiten en fysieke activa. De nadruk ligt op productiviteit in plaats van kredietwaardigheid. In tegenstelling tot conventioneel bankieren, waar rente wordt verdiend door simpelweg geld uit te lenen, benadrukt islamitisch financieren de materiële finaliteit van transacties.

Dit betekent het volgende:

Reële economische waarde

Elke financiële transactie moet worden ondersteund door een onderliggend actief of dienst. Dit zorgt ervoor dat geld wordt gebruikt als ruilmiddel in plaats van als middel om winst te genereren uit louter kapitaal.

Verbod op rente

Geld verdienen met geld alleen, zoals door rentebetalingen, is verboden in de Islam. Geld mag geen waarde opbouwen zonder gekoppeld te zijn aan productieve economische activiteiten.

Door activa gedekte transacties

Islamitische banken zorgen ervoor dat alle financiering wordt gedekt door echte activa. Deze benadering komt overeen met het principe dat financiële winsten moeten voortkomen uit productieve activiteiten, niet uit speculatieve praktijken.

Onderscheidende behandeling

Geld en goederen worden verschillend behandeld in islamitisch financieren. Terwijl goederen gekocht en verkocht kunnen worden met winstoogmerk, kan geld dat niet. Het moet worden gebruikt om productieve economische inspanningen te ondersteunen, zodat financiële winsten voortkomen uit echte investeringen en transacties.

Door zich te richten op door activa gedekte financiering bevordert islamitisch bankieren ethische financiële praktijken en ondersteunt het zinvolle economische bijdragen.

Wat zijn de redenen om voor een islamitische bank te kiezen?

Je vraagt je misschien af: "Wat zijn de redenen om voor een islamitische bank te kiezen?". De oplossing is te vinden in de fundamentele overtuigingen en richtlijnen die gelden voor islamitisch bankieren. Als u een praktiserende moslim bent of gewoon op zoek bent naar een meer ethische en transparante manier om met uw financiën om te gaan, biedt islamitisch bankieren een keuze die de nadruk legt op eerlijkheid, sociale verantwoordelijkheid en ethische investeringen.

Een islamitische bank zoals INSIFR biedt een financieel plan dat stabiel, rechtvaardig en voordelig is voor de gemeenschap door rente en speculatieve handel te vermijden en voorrang te geven aan echte activa en ethische investeringen. Bovendien is het met de opkomst van online islamitisch financieren gemakkelijker dan ooit om over te stappen.

Tot slot

Islamitisch bankieren onderscheidt zich door zijn toewijding aan billijkheid, openheid en ethisch gedrag. Door belangrijke principes zoals het verbod op rente, risicodeling en financiering op basis van activa te volgen, garanderen islamitische banken eerlijke financiële transacties die echte economische waarde toevoegen. De focus op het afzien van speculatie (Gharar) en gokken (Maisir) en het uitsluitend investeren in door de Sharia goedgekeurde activiteiten versterkt een systeem dat gericht is op het ondersteunen van sociale rechtvaardigheid en ethische financiële praktijken. Bovendien is sociale verantwoordelijkheid een belangrijk aspect, dat wordt geïllustreerd door praktijken zoals Zakat die het belang benadrukken van liefdadigheid en een eerlijke verdeling van rijkdom om het welzijn van de gemeenschap te verbeteren.

Islamitisch financieren is toegankelijk voor iedereen die op zoek is naar een meer ethische, rechtvaardige en sociaal verantwoorde manier om met zijn financiën om te gaan, ongeacht zijn of haar geloof. Kiezen voor een islamitische bank betekent kiezen voor een systeem dat prioriteit geeft aan echte economische activiteit, eerlijkheid en sociale rechtvaardigheid in plaats van zich alleen te richten op het maken van winst. Het biedt een overtuigende optie voor traditionele bankmodellen.

Door de opkomst van online islamitisch bankieren is toegang tot ethische financiële diensten vanaf elke locatie nu gemakkelijker, waardoor je je financiën beter kunt afstemmen op je overtuigingen. Waarom gaat u niet verder en ontdekt u de mogelijkheden van islamitisch bankieren?

Verken INSIFR's website vandaag nog en maak een keuze die eerlijkheid en het welzijn van de gemeenschap ondersteunt.